حقوق صاحبان سهام، ارزش ویژه ای می باشد که بیان گر مالکیت صاحبان واحدهای تجاری بر حسب علایق آنها است. این حقوق از کسر بدهی های سازمان از دارایی ها محاسبه می شود.
حقوق صاحبان سهام در حسابداری
تعیین سرمایه قانونی و ثبت شده
تعیین منابع سرمایه شرکت
تعیین سود سهامی که قابل توزیع بین صاحبان سهام است
این حقوق و منافع بر اساس قانون تجارت مشخص شده اند و بر گرفته از مالکیت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس می باشد. ضروری است که سهامداران از این حقوق مطلع باشند تا بتوانند در بازار سرمایه سود کسب نمایند.
حقوق صاحبان سهام (Equity)
یک نوع مالکیت از دارایی های شرکت می باشد که پس از انحلال شرکت و پس از پرداخت تمام بدهی های شرکت، باقی مانده دارایی ها به سهامداران آن شرکت تعلق می گیرد. به همین خاطر می توان گفت معمولا حقوق صاحبان سهام به صورت دارایی خالص منهای بدهی ها شناسایی می شود.
اقلام حقوق صاحبان سهام:
سرمایه قانونی
افزایش سرمایه
صرف سهام
اندوخته قانونی
سایر اندوخته ها
سود و زیان انباشته
سهام خزانه
مازاد تجدید ارزیابی موجودی ها
حساب های Equity:
حساب های Equity، نیز هم چون حساب های بدهی، دارای تراز می باشند، یعنی نوشته هایی که در سمت چپ ترازنامه (فیلد بدهکار) در حساب T ایجاد می شوند، مانده حقوق صاحبان سهام شرکت را کاهش می دهند.
انواعی از حساب های Equity در حسابداری
سرمایه
سرمایه گذاری های اولیه ای که توسط صاحبان شرکت صورت می گیرد، سرمایه نامیده می شود. خرید سهام یا مشارکت در خرید نیز به عنوان سرمایه محسوب می گردد زیرا این دو نیز شامل کمک های نقدی می باشد که توسط صاحبان سهام به شرکت اعطا می گردد.
استعفا
زمانی که یکی از شرکا یا سهامداران اقدام به استعفا نماید، شرکت موظف است که دارایی شخص مستفی را پرداخت کند.
درآمد
میزان پولی که به دلیل فروش محصولی یا خدمات دریافت می شود را درآمد می گویند
بهره دریافت شده
درآمد در ثبت اسناد حسابداری دارای ماهیت بستانکار می باشد و سبب افزایش حقوق صاحبان سهام می گردد.
هزینه ها
به مخارجی که برای تولید درآمد ایجاد می شوند، هزینه گفته می شود که از انواع آن می توان به موارد زیر اشاره نمود:
حقوق و دستمزد
خدمات پس از فروش
اجاره برای محل کار
در ثبت های حسابداری، هزینه دارای ماهیت بدهکار می باشد که سبب کاهش حقوق صاحبان سهام می گردد.
رابطه بین معادله های حسابداری و حقوق صاحبان:
حقوق صاحبان سهام یا خالص دارایی ها، حق مالی در دارایی خای تجاری می باشد که پس از کسر بدهی ها از دارایی ها، به دست می آید.
رابـطـه بـیـن دارایی، بدهی و حقوق صاحبان:
این رابطه با تغییر محل عناصر آن به معادله زیر تبدیل می گردد:
درآمد ها و هزینه ها:
بین تغییرات حقوق صاحبان سرمایه که ناشی از معاملات صاحبان سرمایه و سایر تغییرات آنها می باشد، صورت های مالی تمایز و تفاوت قائل است.
درآمد های عملیاتی:
جریان های ورودی دوره ای دارایی ها و یا تسویه بدهی ها و یا ترکیبی از هر دو آنها، درآمد های عملیاتی محسوب می شود که در نتیجه تولید و تحویل دادن کالا و ارائه خدمات به وجود می آید.
